- Πιέτρο ντα Κορτόνα, Πιέτρο Μπερετίνι ο επονομαζόμενος–
- (Pietro da Cortona, Κορτόνα, Αρέτσο 1596 – Ρώμη 1669). Ιταλός ζωγράφος, αρχιτέκτονας και διακοσμητής Είναι, μαζί με τον Τζαν Λορέντσο Μπερνίνι και το Φραντσέσκο Μπορομίνι, ένας από τους κυριότερους δημιουργούς του μπαρόκ. Το πρώτο έργο του ήταν η έπαυλη του Πινιέτο στη Ρώμη, κατασκευασμένη μεταξύ του 1625 και του1630, που αποτέλεσε και το πρώτο σημαντικό βήμα προς το μπαρόκ με την επιτυχημένη αμοιβαία επίδραση αρχιτεκτονικής και περιβάλλοντος. Εξίσου σημαντικά έργα ήταν η διακόσμηση της μικρής εκκλησίας της Σάντα Μπιμπιάνα και κυρίως η κατασκευή της εκκλησίας των Αγίων Λουκά και Μαρτίνης στην Αγορά της Ρώμης (1635), όπου για πρώτη φορά το κεντρικό σώμα της πρόσοψης κυρτώνεται σαν να πιέζεται από τους πλευρικούς πεσσούς. Οι εργασίες του εσωτερικού του διπλού αυτού ναού εκτελέστηκαν από το 1634 (όταν σε ηλικία μόνο τριανταοκτώ ετών ο Π. έγινε πρίγκιπας της Ρωμαϊκής Ακαδημίας του Αγίου Λουκά) μέχρι το 1650, ενώ η πρόσοψη τελείωσε μετά τον θάνατο του Π. Την εποχή αυτή ο καλλιτέχνης επέστρεψε στη Φλωρεντία και άρχισε μαζί με τον Τσίρο Φέρι τη διακόσμηση αιθουσών στο μέγαρο Πίτι. Το 1640 τελείωσε στη Ρώμη την επιβλητική διακόσμηση της οροφής της επίσημης αίθουσας στο μέγαρο Μπαρμπερίνι, για το οποίο είχε και ο ίδιος δημιουργήσει ένα σχέδιο, ενώ στην κατασκευή του συνεργάστηκαν ο Μαντέρνο, ο Μπορομίνι και ο Μπερνίνι. Τα ζωγραφικά έργα της οροφής αυτής μαζί με εκείνα της οροφής και του τρούλου της Σάντα Μαρία ιν Βαλιτσέλα (1467-51) και τη διακόσμηση της στοάς του μεγάρου Ντόρια Παμφίλι στην πλατεία Ναβόνα της Ρώμης, μπορούν να θεωρηθούν από τα υψηλότερα επιτεύγματα της μεγάλης διακοσμητικής μπαρόκ. Στη τελευταία περίοδο της ζωής του, ο Π. ανανέωσε το ενδιαφέρον του για την αρχιτεκτονική και πραγματοποίησε για τον πάπα Αλέξανδρο Z’ δύο έργα που παραμένουν θεμελιώδη για τη σταδιοδρομία του: την επισκευή και επέκταση της Σάντα Μαρία ντέλα Πάτσε και την πρόσοψη της Σάντα Μαρία ιν Βία Λάτα με τους υψηλούς επάλληλους διαδρόμους, που τελείωσε το 1662.
Έργο του Πιέτρο ντα Κορτόνα. Τμήμα των νωπογραφιών στο θόλο της «Αίθουσας της Αφροδίτης» (1641-42) (Μέγαρο Πίτι, Φλωρεντία).
Η πρόσοψη της εκκλησίας των Αγίων Λουκά και Μαρτίνης (1635) στην Αγορά της Ρώμης. Ο Πιέντρο ντα Κορτόνα υπήρξε από τους δημιουργούς του μπαρόκ.
Dictionary of Greek. 2013.